Wandelen op Corsica, het Franse ‘Île de Beauté’
Wandelen op Corsica is geweldig. De Fransenhebben Corsica niet voor niets de bijnaam Ile de Beauté, gegeven. Het eiland is een lust voor het oog en de combinatie van zee en bergen vrij uniek. Corsica, met met parelwitte zandstranden (maar ook kiezelstranden) en een blauwe-turquoise zee is adembenemend, zeker als je er voor het eerst voet aan land zet.
Ik wilde het eiland al jaren bezoeken om er te wandelen, en dit jaar is het er eindelijk van gekomen. Mijn wandelvakantie op Corsica bestond uit 2 bekende meerdaagse tochten. Deze worden op deze pagina beschreven, net als enkele andere bekende (meerdaagse) trails en dagwandelingen.
Er zijn diverse prachtige meerdaagse wandeltochten te maken op Corsica. Ik deed er twee tijdens één vakantie, namelijk de Mare a Mare Sud en de Mare e Monti. De laatste is de meest populaire meerdaagse hike van Corsica, op de beroemde GR20 na dan. Reisorganisatie SNP Natuurreizen organiseert een wandeltocht die grotendeels gelijk is aan de Mare e Monti hike. Je overnachtingen en diverse maaltijden zijn dan vooraf geregeld. Bekijk de 7-daagse Mare e Monti Wandelvakantie op Corsica.
Bekende meerdaagse wandelingen op Corsica zijn:
Met name de GR20 trekt elk jaar duizenden hikers, omdat dit vanwege de hoogte een zware maar ook een van de mooiste hikes van Europa is. De GR20 kun je boeken bij BookaTrekking.com. Ook de Mare e Monti track is zeer populair onder wandelaars.
Daarnaast zijn er nog vele fantastische dagwandelingen te maken, vanuit zowel steden als dorpjes. Daarover later op deze pagina meer.
Wil je wandelen op Corsica, maar dan wel met alle overnachtingen, routes en diverse maaltijden vooraf gereserveerd en geregeld? Met een aantal reisorganisaties kun je schitterend wandelen op Corsica. Kijk voor een actueel reisaanbod en de programma’s van dag tot dag op:
Voorbeelden van een aantal georganiseerde wandelvakanties op Corsica zijn:
Zelf liep ik (zonder reisorganisatie maar kamperend en op de bonnefooi) de Mare a Mare Sud en Mare e Monti trails op Corsica. Hier onder vind je mijn reisverslag en foto’s. Hopelijk geven deze je een goede indruk van wat wandelen op Corsica inhoudt en wat je er van mag verwachten.
De Mare a Mare Sud trail is een meerdaagse hike van ongeveer 68 kilometer. Hiermee is de Mare a Mare Sud de kortste van de drie Mare a Mare trail (van zee naar zee routes). Het is een relatief eenvoudige wandeling van 5 etappes door de Alta Rocca-regio.
De Mare a Mare Sud loopt van Porto-Vecchio in het zuidoosten tot de badplaats Propriano in het zuidwesten van Corsica. Ik liep deze trail in 3 dagen, iets dat ik niet per se zou aanraden. Zeker niet als je genoeg tijd hebt om hem in 5 dagen te lopen.
Ik had de (Franstalige) gids ‘Corse’ Entre mer et montagne‘ mee. Deze gids gebruikte ik niet zozeer vanwege de kaarten (ik raad aan een navigatie-app op je telefoon te gebruiken) maar om de hoogteprofielen en voorzieningen van dorpjes te bekijken. De gids duidt afstanden aan in tijdsduur, en niet in kilometers. Er zijn ook Nederlandse en Duitse gidsen over Corsica te koop bij reisboekhandel De Zwerver.
Overnachten kan in zogenaamde Gîtes d’étape, soms op campings en in hotels. Ik wandelde in het hoogseizoen, augustus en had mijn tent mee. Wildkamperen is overigens strict verboden in het Parc Naturel de Corse.
Ik begon mijn tocht na 2 dagen op camping La Matonara in Porto-Vecchio te hebben gestaan. Op deze camping stonden ook veel hikers die net de GR20 hadden afgerond. Het eindpunt van de GR20, Conca, ligt namelijk niet ver van Port-Vecchio. Velen wachtten op hun vlucht huiswaarts vanaf vliegveld Figari.
Het was mooi om hen uit te horen over de GR20, want deze hike staat ook zeker nog op mijn lijstje. Vanuit Porto-Vecchio kun je met de bus een mooie dagtrip maken naar Bonaficio, een van de highlights van Corsica.
De Mare a Mare Sud start dus in Porto-Vecchio, maar de route start pas echt als je de autoweg verlaat. Dit is na een kilometer of 6. Ik wandelde op een zondagochtend over deze autoweg, en hoewel het niet druk was wordt er wel stevig gereden. Opletten dus.
Vervolgens verlaat je het asfalt en begint je ‘beklimming’ over een rotsig pad. De route is vrij goed bewegwijzerd met oranje strepen, die zo om de 15 a 20 meter op een steen of boom zijn geschilderd. Toch raad ik aan een app als PocketEarth te gebruiken en de GPS track vooraf te downloaden. Als je het pad even kwijt bent en geen oranje strepen meer ziet ben je met behulp van de app zo weer op het juiste pad.
Na een paar kilometer ontmoette ik twee Italiaanse studenten. Zij hadden ook geen gîtes of refuges gereserveerd. Wel hadden ze geprobeerd een aantal campings te reserveren maar daar deed men niet aan. Campings reserveren zou achteraf ook onnodig blijken.
Na een lange en vrij gelijkmatige klik (je stijgt zo’n 880 meter) door dennenbossen kom je aan in l’Ospedale. Er is een epicerie (mini-supermarkt) in l’Ospedale, maar deze bleek gesloten rond de lunchuren. Ook zijn er 2 restaurants.
Vanaf l’Ospedale is het nog maar een half uur lopen naar het eindpunt van deze eerste etappe: Cartalavonu, gelegen op 1020 meter hoogte.
Reisorganisaties Eigen-Wijze Reizen en SNP Natuurreizen bieden mooie fantastische wandelvakanties op Corsica aan. Ook TUI Reizen organiseert vakanties naar Corsica, al zijn dit geen wandelreizen maar Cruises, Kampeervakanties et cetera. Ook een goede manier om Corsica te ontdekken.
Af en toe kom je een bord tegen met de afstanden naar de vorige of volgende (slaap)plaatsen. Net als mijn reisgids hanteert men hier afstanden in ’tijdsduur’ in plaats van kilometers. Dit mede omdat je zoveel klimt en stijgt dat dit veel meer tijd kost dan wanneer je vlakke kilometers aflegt. Snelle wandelaars zullen merken dat ze deze afstanden aanzienlijk sneller afleggen dan de borden aangeven.
De gîte d’étape van Cartalavonu had gelukkig plek voor me. Er was een aantal reserveringen maar de gîte was bij lange na niet vol. De website is lerefugecartalavonu.com.
Ze vroegen 46 euro voor bed, avondeten en ontbijt. Anders dan veel andere gîtes en vooral gîtes d’alpage ligt deze gite aan een weg, dus waren ook veel toeristen die avond in het restaurant. Best een gezellige boel. Anders dan een berghut op de GR20 mag je hier niet kamperen naast de gîte, althans ik kreeg niet de indruk. Sommige gîtes d’étape bieden dit wel aan (bivouac) en dan betaal je minder dan wanneer je op een slaapzaal de nacht doorbrengt.
Tijdens het avondeten werden alle Mare a Mare Sud hikers aan 1 tafel geplaatst. Ik heb gegeten met de Italianen die ik eerder op de dag had gezien, en een Française die in haar eentje op Corsica aan het wandelen was.
Hoewel er 8 wandelaars zijn slaap ik in mijn eentje op een kamer met stapelbedden. Alle 4 de wandelgezelschappen zijn gesplitst, waarschijnlijk vanwege Covid-19. Ik heb derhalve een prive-wc en badkamer.
Het ontbijt is simpel en gangbaar voor gîtes d’étape: koffie, jus d’orange, stokbrood, confiture en Nutella. Helaas werd het ontbijt ‘pas’ om 7:30 geserveerd. Ik was graag eerder gegaan om meer hitte te skippen. Het Italiaanse stel, dat ook voor het eerst op Corsica wandelt, is er om die reden al voor het ontbijt vandoor gegaan.
Ik geloof dat je in veel gîtes ook kunt kiezen voor alleen slapen of slapen met ontbijt. Hier ‘moesten’ we alle drie de services afnemen. Je kon hier ook een ‘pique nique’ bestellen; een lunchpakket voor tijdens je dagwandeling. De enige bakker die de tweede etappe tegen ga komen is open tot 12:30 en dan pas weer om 16:00. Let hier dus op bij het voorbereiden van je volgende dagetappe. Wandelen op Corsica betekent namelijk ook plannen en goed opletten waar je eten en water kunt krijgen.
Na een goede nachtrust was het de volgende ochtend tijd voor Etappe 2. Ik besloot die dag 2 dagetappes, zoals beschreven in het boekje te doen. Ik wandel altijd redelijk door en ik vind 1 dagetappe vaak te kort. Ik kom dan rond de lunch aan, als het niet eerder is. Twee dagetappes is dan vaak weer wat lang, maar dat heb ik liever 😉
De meeste hikers zullen hun tweede dag op de Mare a Mare Sud van Cartalavonu naar Levie lopen. Ik zou in Levie verdergaan naar Serra di Scopamène. Bijkomend voordeel was dat daar een camping is. In Levie is alleen een gîte ‘d’etape.
Bij het verlaten van de gite splitst het pad in twee. Kies het rechterpad voor Levie. De markering is nu alleen een oranje streep (deze was eerder geel & oranje). Je stijgt weer aardig gelijk, en er staat een lekker briesje.
Na een uur of twee lopen kom je in Carbini aan. Hier is een Bar du Centre (beperkt open). Verder kom je tot Levie geen voorzieningen tegen.
Levie heeft wel meerdere voorzieningen, waaronder een Gite d’etape (website). Er zou volgens mijn navigatie-app ook een bakker zijn, maar die bestaat helaas niet meer. Wel is er een aantal bars. Van Cartalavonu naar Levie is 5 uur wandelen, volgens gids. Ik heb getimed en deed er 4 uur over.
Ik zie hier in Levie ook bordjes met fietsroute GT20; deze zag ik ook al in Bonifacio. Een soort fiets-tegenhanger van de GR20 wellicht? Fietsen op Corsica moet ook fantastisch zijn, al is het veel klimwerk. De drukke kustwegen lijken me niet altijd prettig om te fietsen.
Na Levie loop je een tijdje door twee archeologische sites, de sites archéologique de Cucuruzzu et Capula. Op een gegeven moment moet je kiezen tussen de reguliere Mare a Mare route, of de (langere) variant over Zonza. Ik koss voor het eerste, anders zou het wel een heel lange wandeldag worden. Zonza heeft overigens wel een camping: Camping Bavella Vista.
Water is iets waar je goed op moet letten als je op Corsica wandelt. Ik neem elke ochtend 1.5 liter water mee het pad op. Voor vertrek drink ook een liter water. Op sommige trajecten kom je geen huizen tegen waar je om water kunt vragen. Soms zie je wel waterbronnen of fonteinen, maar daar staat niet altijd bij dat het om drinkwater gaat. Dikwijls staat er niets bij, of dat het water ‘non conformé’ is.
De voorzieningen op de Mare a Mare Sud zijn eigenlijk best matig als je niet steeds uit eten wilt maar zelf wilt kamperen en koken. Bakkerijen en epiceries/supermarktjes zijn er doorgaans weinig. Wel bars en restaurants. Deze tocht lijkt daarmee toch beetje bedoeld voor mensen die 5 uur willen wandelen en verder in restaurants willen eten en in een hotel willen overnachten. Hoewel de (weinige) mensen die ik tot dusver heb ontmoet dat ook juist niet willen.
De gîte in Quenza (Gîte Corse Odyssee) kost ruim 70 euro dus die sla ik maar over. Het wordt dus inderdaad een dubbele dagetappe, naar de camping in Serra di Scopamène. Quenza heeft wel een epicerie overigens.
Na een flink lange dag kom ik aan op de Camping in Serra di Scopamène. Camping I Palacci heeft geen website, wel een Instagram-account. Hier betaal ik 7 euro voor een nachtje kamperen. Leuke sfeer met meerdere fietsers en hikers.
‘Laat geen spullen slingeren want dan gaan katten en vosjes er mee aan de haal’, werd me bij het inschrijven verteld door de enthousiaste eigenaresse. Ze deed me ook voor hoe ik me moest gedragen als ik een moederzwijn met jonkies tegenkom. Dat was me eerder op de dag namelijk gebeurd en wist eigenlijk niet zo goed wat te doen. Moederzwijn was not amused met mijn aanwezigheid.
De camping ligt net voor Serra-di-Scopamène, dus de volgende ochtend daal je als eerste af naar dit schitterende plaatsje. Daar is een bar / pizzeria / epicerie /die om 8 uur open was, zie foto onder. Op de camping kan je ook biologisch ontbijten, mits je dit van te voren aangeeft. Al vanaf 5:45 las ik.
Serra is een mooi gelegen dorpje met kerkje met bergen op de achtergrond. Er zijn ook twee hotels. Goed op de borden letten bij het verlaten van het dorp anders loop je, net als ik, verkeerd.
Vandaag staat er wederom een dubbele dagetappe op het programma. Normaalgesproken loopt men van Serra-di-Scopamène naar Santa Lucia di Tallano. Daar is echter geen camping (en ik kampeer erg graag) dus probeer ik het eindpunt Propriano te halen vandaag. Dit raad ik echter af want het bleek echt een roteind.
De Mare a Mare Sud hike kent gelukkig weinig asfalt. Soms wandel je een stukje over een autoweg om een nieuw wandelpad te bereiken.
De klimmetjes en afdalingen lijken vandaag wat steiler dan de twee voorgaande dagen. Ook lijkende paden wat zanderiger dan gisteren. In vergelijking met dag 1 zijn de paden minder rotsig, dus heb je minder grip en slip je af en toe weg. Ik zie dan ook veel wandelaars met stokken op Corsica.
De route van vandaag biedt prachtig gelegen bergdorpjes. Dit is de mooie wandeldag tot nu toe. Een mooie pauze-plek is onderstaande rivier, met heerlijk koud water. Ik weet niet wat het is, maar mijn voeten voelen superzacht aan als ik een tijdje in het koude water heb gestaan. Wellicht door de combinatie met de Gehwol die ik elke ochtend smeer ter voorkoming van blaren.
Tijdens mijn wandelvakantie op Corsica ben ik twee keer tegen de overblijfselen van een kampvuur aangelopen. Dan ben je mijns inziens echt volledig gestoord, als je op een gortdroge helling een vuurtje gaat maken. Mocht er brand uitbreken kan je ook geen kant op. De verleiding om wild te kamperen kan ik nog wel begrijpen, zeker als je nul sporen achterlaat. Maar vuur maken is echt idioot 🙂
Santa Lucia di Tallano is een toeristisch bergstadje met een kasteel (al stelde dat weinig voor) en heeft veel voorzieningen, waaronder een epicerie. Er is geen camping; campings zijn sowieso lastig aan te leggen hier in de bergen lijkt me. Wel is er een gite: Gîte U Fragnonu. Ook zijn er hotels in Santa Lucia di Tallano.
Vandaag loop ik veel over zanderige en later meer (losse) stenige paden door het bos. Er is ook minder schaduw dan gisteren. Voor Fozzano loop je over een prachtige bergkam met uitzicht alle kanten op.
In Fozzano is een kleine Proxi supermarkt, en iets verderop zit ook een bar. Het stuk van Fozzano maar Burgo (Burgu) zou volgens de gids 1 uur zijn maar dit is zeker wel anderhalf uur. Het kan ook zijn dat ik moe was 😉 De gîte in Burgo, U Francintu, wordt gezien als het eindpunt van de Mare a Mare Sud. Daar stopt het wandelpad in elk geval.
Na Burgo kun je over de autoweg naar Propriano lopen, dat is wat ik deed. Naar Propriano is nog eens 8 km. Na 6 kilometers zijn er campings, maar de eerste camping die je tegenkomt heeft alleen maar stacaravans.
De tweede camping, Milella, had nog wel een plekje voor 1 tentje. Hier zou ik wel even vooraf reserveren in het hoogseizoen. Ik betaalde 11.50 voor 1 persoon en kleine tent, en het restaurant heeft een prima 4-kazen-pizza. Gun je jezelf een lekker hotel na je wandeltocht; Propriano heeft ook diverse hotels.
Hiermee was het eerste deel van mijn wandelvakantie op Corsica afgesloten. Ik vond het een prachtige tocht. Ik moest even wennen aan de droogte, hitte en de andere vegetatie (ik ben hiken in Nederland en Engeland gewend) maar het is me enorm goed bevallen. De combinatie bergen en zee is prachtig, en in dat opzicht zou het tweede deel van mijn Corsicaanse wandelvakantie nog beter worden. De Tra Mare e Monti belooft letterlijk zee en bergen.
Na een overnachting bij Propriano nam ik de volgende ochtend vroeg de bus naar Ajaccio. Bussen gaan, ook in het hoogseizoen, niet echt vaak. Toch is het goed te doen; de verbindingen tussen de grotere steden op Corsica zijn best in orde. Vaak gaat er (vroeg) in de ochtend een bus, en in de middag nog eentje. Dat is het dan ook wel. Ik heb, hoewel ik in het hoogseizoen reisde en een keer of 5 een bus heb gepakt, nooit in een (over)volle bus gezeten. Buskaartjes koop je gewoon bij de chauffeur
Na een wandelpauze van een paar dagen in Ajaccio zou ik verdergaan met mijn wandelvakantie op Corsica, en beginnen aan de Tra Mare e Monti. Ajaccio is een leuke stad om een dag of twee door te brengen. De boottocht naar de Îles Sanguinaires kan ik van harte aanbevelen.
Van Ajaccio gaat er een bus naar Cargèse, het eindpunt (maar voor mij startpunt) van de Mare e Monti Trail, de op 1 na meest populaire wandeltocht van Corsica.
De Mare e Monti trail is een meerdaagse hike van ongeveer 128-135 kilometer door het Noord-Westen van Corsica. ‘Mare e Monti’ betekent ‘Zee en Bergen’, en die twee verschijnselen vormen dan ook het thema van deze wandeltocht. Er is ook een, minder populaire, zuidelijke variant, de Mare e Monti Sud’. De Mare e Monti (Nord) wordt echter veel meer gelopen, en is na de GR20 zelfs de populairste hike van Corsica.
De Tra Mare e Monti start in Calenzana (toevallig ook het startpunt van de GR20) en eindigt in Cargèse, ten zuiden van de Golfe de Porto. Ik liep deze hike in omgekeerde richting, dus van Cargèse naar Calenzana. Het hoogste punt is 1150 meter, en aangezien je ook dikwijls op zeeniveau wandelt is het flink stijgen en dalen geblazen.
Mijn routegids heeft de Mare e Monti in 10 etappes verdeeld, tussen de 3:30 en 6:30 uur lang. Als je een snelle wandelaar bent kun je af en toen een dubbele etappe lopen. Overnachten doe je hier ook in gîtes d’étape, hotels of op campings.
De route slingert van Haute-Corse naar Corse-de-Sud, van kustplaatsjes naar bergdorpjes. De Mare e Monti gaat door diverse natuurgebieden en bossen, zoals het bos Fôret de Bonifatu, de Réserve Naturelle de Scandola en de populaire Gorges de Spelunca. De etappes eindigen in een aantal mooie dorpjes, zoals Galéria en Girolata aan zee, en Ota en Évisa, waar je veel andere wandelaars zult tegenkomen. Ik vond deze route mooier en afwisselender dan de Mare a Mare Sud.
Cargèse werd dus mijn startpunt. Ik arriveerde rond de lunch met de bus vanuit Ajaccio, dus heb hier niet overnacht. Hoewel ik dus een routegids heb ga ik toch kijken of ik bij de Office de Tourisme wat actuele informatie met betrekking tot overnachtingsplekken kan krijgen. In Porto-Vecchio, voor de start van de Mare a Mare Sud was me dit gelukt, maar in Cargèse heb ik minder geluk. Dan maar vertrouwen op de gids.
Vlak voor startpunt zit een grote supermarkt, een Spar. Ik ging op een bankje bij de Spar naast een oude nors ogende man zitten. ‘Komt u uit Cargèse?’ vroeg ik hem. Hij knikt instemmend. ‘Het is mooi hier’, zei ik. Hij haalt zijn schouders op en zegt: ‘heel Corsica is mooi’. Hij heeft gelijk.
Cargèse is een mooi stadje aan zee, maar de route begint niet aan het water. Je verlaat na de supermarkt snel de bebouwing en stijgt langzaam. Na een tijdje heb je een mooi uitzicht over zee en dorpjes.
Daarna verdwijnt de zee uit zicht en stijg je over rotsige paden het binnenland in. Niet al te moeilijk allemaal, met vriendelijke paadjes langs stenen muurtjes, zoals hier onder.
Vervolgens loop je een tijd op een zanderige weg waar ook auto’s kunnen komen, zie onder. Deze rijden er echter nauwelijks.
Na een tijdje klom je flink en zie je de zee weer, en heb je prachtig uitzicht rondom. Wandelen op Corsica betekent ook zeker af en toe stilstaan en goed om je heen kijken. De markering is net als op Mare a Mare Sud uitstekend. Wederom oranje strepen op rotsen, bomen en stenen op het pad.
Wildkamperen op Corsica is zoals ik al eerder aangaf strict verboden, zeker in het nationale Parc Naturel de Corse. Ik zie inderdaad ook weinig sporen. Ook geen slingerend wc-papier bijvoorbeeld. Al hoor ik van andere hikers dat zij en anderen het zeker ook wel doen af en toe.
Aangezien ik pas na de lunch ben begonnen leek het einde van de eerste, volgens de gids 6 uur durende etappe met een goed eindpunt. De refuge ‘E Case’ is zeer basic, begreep ik al via een website.
Toen ik aankwam in E Case bleek de refuge echter gesloten te zijn. Er waren al twee andere Franse kampeerders. Er was ook geen stromend water, geen elektriciteit en geen toilet. Niets eigenlijk. De Fransen vertelde dat ik 1,5 km verderop in het dorpje Revinda water kon halen.
Waarom de refuge dicht was is onduidelijk. Misschien door COVID. Misschien omdat hij niet meer rendabel is. Wel even opletten dus; wellicht gaat hij nooit meer open. Hij staat vermeld op deze website.
We konden dus wel kamperen vlak naast de refuge, en n je hebt er een prachtig uitzicht. Eigenlijk dus best leuk allemaal. Je hoort in de verte honden blaffen, die zijn aan het jagen op ‘couchons sauvage’ . Ik zag eerder op de Mare a Mare Sud al twee dode zwijnen achterin een wagen liggen.
Tegen het vallen van de avond komen nog twee hikers aan. Zij waren al op de hoogte van het feit dat de refuge gesloten was, maar wisten ook niet precies waarom. De volgende ochtend vervolgen we allen onze weg. Ik neem afscheid want ik loop de andere kant op.
De tweede etappe gaat van E Case naar Marignana. Onderweg is er geen enkel waterpunt, dus ik maak ga net als gisterenavond even van het pad af om in Revinda water in te slaan. In Marignana is een gîte, bars, restaurants een epicerie. Ik heb besloten anderhalve dagetappe te doen, omdat er in Evisa een camping is, even buiten het stadje.
Een van de hikers die ik bij de gesloten refuge had me al gewaarschuwd dat deze etappe veel stijgen en dalen over rotspaden in een dichtbegroeid bos zou worden. Ze vond het jammer dat je daardoor minder uitzicht hebt en deze etappe was haar dus niet zo goed bevallen.
Ze vroeg me ook of dat op de Mare a Mare Sud ook niet het geval was geweest. En ja, dat is wel een beetje het geval moest ik toegeven. Zij deed trouwens de Mare a Mare Nord. Die route loopt in het westen gelijk aan de Mare e Monti.
Deze tweede dag is wat pittiger, met hier en daar flink stijgen. Ook is er een deel met varens waar markering ontbreekt. Nogmaals: navigatie op je telefoon is aan te raden. Na een lange tijd door het bos gewandeld te hebben krijg je weer een lang stuk met mooie uitzichten rondom. De zee is in de verte nog te zien.
Het schiet voor mijnn gevoel niet op vandaag. Normaalgesproken zit ik ruim onder de tijd die de gids voor een traject aangeeft. Vandaag blijf ik er echter maar een beetje onder. Ik kom berggeiten tegen op het pad; ze vluchten snel de helling op als ze me zien. Ook zie ik zwijnenbiggetjes, dit keer zonder hun moeder gelukkig,
Het dorpscafé Cafe Amis in Marignana blijkt gesloten. Jammer want had in deze hitte erg zin in een koude cola of Orangina. Je moet er eigenlijk altijd rekening mee houden dat winkels en horeca dicht kunnen zijn, zelfs in het hoogseizoen klaarblijkelijk.
Vlak na Marignana (vanuit mijn looprichting gezien) heb je restaurant/gîte Ustaria di a Rota. Je kunt er geloof ik ook kamperen. Aan de weg stond een bord dat ze open zijn, maar eenmaal op het terras is er geen kip te bekennen. Dan maar wat water vragen bij een huis en door.
Evisa, een kleine anderhalf uur verderop, is prachtig gelegen. Er zijn meerdere cafés, en een epicerie die elke dag van 7:00 tot 20:00 open is, ook zondag dus. De camping ligt een 1.5 km van de route, ten noordoosten van Evisa. Even de autoweg volgen. De camping van Evisa heet l’Acciola.
Evisa is een toeristisch dorp met diverse gîtes en hotels. In de ochtend zie ik veel mensen die zijn komen wandelen op Corsica, maar bijvoorbeeld dagtochten vanuit een standplaats doen. Hier zitten ook groepjes/groepen bij, en als die een hotel boeken gaat het hard met de slaapplaatsen.
Dit blijkt een populair stuk te zijn. In mijn Top10 Corsicagids van Capitool staat ook dat Evisa – Ota een bekende wandelroute is. De Corsica Wandelvakantie van SNP Natuurreizen bevat bijvoorbeeld ook het traject Evisa – Serriera, een traject dat ik vandaag ook zal lopen.
Op een groot bord in Evisa staat een aantal dagwandeling-rondes aangegeven. Dus naast de doorreizende hikers heb je hier dus ook wandelaars die graag vanuit een standplaats op Corsica wandelen, een na een x aantal dagen verkassen naar een andere standplaats.
Na Evisa is het dalen over stenig pad, richting Ota. Er zijn wandelaars op de trail vandaag. Dit si duidelijk een populair traject, vanwege de Gorges de Spelunca en het water. Eenmaal beneden steek je een fraaie brug (Pont Gênois de Zaglia ) over.
Een grote platte steen midden in de rivier biedt een mooie pauzeplek. Dit zijn de Gorges de Spelunca; in de guide aangegeven met ster als hoogtepunt. Vandaar dat het hier zo ‘druk’ is. Je blijft een tijdje langs ga de rivier lopen om vervolgens het dal weer uit te klimmen naar Ota, zie foto.
Ota is minder toeristisch, maar heeft wel een bar/epicierie. Er is geen camping. Na het verlaten van Ota zie je na een half uurtje wandelen de zee weer in de verte, met het schitterend gelegen Porto er voor, zie foto. Veel wandelaars lopen dus vanuit Evisa naar Porto.
Na flink wat geklauter volgt een vlakke boswandeling door een schitterend bos, en dat voor een paar kilometer lang. Een makkelijk en daarom zeer welkom na de inspanning eerder. Het is heet, en hoewel je dikwijls in de schaduw loopt is heeft de hitte wel degelijk invloed. Niet in de laatste plaats op de watervoorraad. Mijn anderhalve liter moet ik af en toe dan ook rantsoeneren.
Na de boswandeling volgt een lastige, zanderige afdaling over een helling met dichtbegroeide varens. Die kom je wel vaker tegen trouwens, en dan is het iets lastiger de juiste route aan te houden. Op varens kan men geen markeringen aanbrengen namelijk 😉
Tussen Ota en Serriera is trouwens weer niets te vinden aan water/winkels/bars et cetera!
De laatste paar kilometers naar Serriera gaan over een nagenoeg vlakke zandweg, ook bedoeld voor auto’s. Het tweede deel van deze dag was beduidend eenvoudiger dan het eerste. Meteen aan het begin van Serriera zit snackbar Le Pinito, met een terras in de schaduw. Ik heb er weer anderhalve dagetappe op zitten. Serriera heeft geen camping, dus ik vertrouw op de gîte d’etape.
De gîte d’etape in Serriera heet l’Alivi, en biedt geen bivak/kampeermogelijkheid. Helaas bleek deze gîte volgeboekt vandaag. Ik houd er niet van te reserveren, en meestal gaat dat goed. Vandaag dus niet.
De eigenaar verwijst me door naar een hotel 600 meter verderop: Residence Cabanaccia. Daar was gelukkig wel plek, maar kostte me 100 euro inclusief ontbijt. Het moet maar, ik heb niet echt een andere optie. Daarbij is er een lekker zwembad en heb ik een mooie kamer met eigen zitje en droogrek.
Als je dit soort dingen wilt voorkomen: zorg dat je reserveert. Wat mij hierin tegenhoudt is dat veel Fransen weinig Engels spreken en de websites van de gîtes meestal niet erg informatief zijn met betrekking tot prijzen/opties bivouac/diner/ontbijt-opties et cetera. Wat betreft internet en websites is Frankrijk sowieso een derdewereldland.
Verder leg ik mijn routes en etappes liever niet dagen van tevoren vast. Daarom denk ik: ik zie het wel als ik er eenmaal ben. En meestal gaat dat prima.
Na een aantal dagen in de tent is het eigenlijk best welkom, zo’n hotel. Kleding wassen, apparatuur goed opladen en de dagen daarna weer op een camping. Veel campings op Corsica hebben trouwens geen plaatsen/plaatsnummers. Dikwijls zegt men bij de receptie: ‘zoek maar een plekje’. Waarna je op zoek gaat naar een vlak, niet al te rotsig plaatsje.
Dag 4 begint met een prima ontbijt in mijn Residence. Het is weer even puzzelen vandaag wat betreft bevoorrading. Serriera, waar ik nu ben, heeft geen bakker/ epicierie. Curzu, een dorp dat ik na een paar uur tegen zal komen heeft ook geen epicierie.
Ik loop zo weer terug het centrum van Serriera in; hopelijk is de snackbar Pinito al open en kan ik daar iets als lunch kopen. Ik ga tot Girolata vandaag (10 uur lopen volgens gids, voor mij zal het hopelijk 7:30 a 8 uur zijn). Dit is een dubbele dagetappe. De meeste wandelaars lopen van Serriera naar Curzu (wel erg kort) en de volgende dag van Curzu naar Girolata.
Eenmaal bij snackbar Pinito vraag ik of ik iets kan kopen dat later op de dag kan dienstdoen als lunch. ‘Nee’, is het antwoord, ‘maar er zit hier een bakker voor je op het terras’. Ik begrijp niet wat ze bedoelt, maar de man op het terras blijkt een mobiele bakker te zijn. Hij opent het busje dat naast het terras geparkeerd staat en ik kan inslaan. Wat een service!
Tussen Serriera en Curzu kom ik weer meerdere wandelaars tegen. Kennelijk is dit weer een populair stukje. Vandaar dat de gîte d’etape misschien vol was ook.
Op het pad naar Curzu kwam ik een groepje van 3 jonge hikers tegen die ook de Tra Mare e Monti aan het lopen zijn. Ze vroegen of ik goede wildkampeerplekken heb gezien. Op hun beurt vertelden ze me de gîte in Curzu te vermijden (onvriendelijke eigenaar) maar dat de gîte d’etape in Girolata fantastisch is. Je kunt er je tent naast opzetten en er is zelfs ‘groen gras’.
Girolata lijkt vanuit de verte inderdaad welke een soort oase, zo groen als het er is vergeleken met de rest van de trail. Het plaatsje Girolata is wel heel speciaal, qua sfeer en met de koeien op het strand. Het is eigenlijk niet meer dan een haventje met wat cafes, restaurants en een witte Genuese toren die hoog boven het plaatsje uittorent. Een mooie blikvanger als je Girolata nadert.
De gîte is ook anders dan anders. Het is een veld met huisjes, waar je in kunt slapen. Je mag ook je tent ergens opzetten. Er zijn ligstoelen, tafels en hangmatten. Het kost een tientje voor eenpersoonstent. Het zit echt vlak aan het haventje. Vanaf de ligstoelen heb je mooi zicht op de activiteiten in de haven. Plezierjachten en toeristische boten voor groepen varen af en aan.
Er is niet echt een zandstrand, maar je kan wel de zee in. Er zijn verschillende bars aan het strand en een mini-epicierie. Als je het centrum op de heuvel inloopt vind je wat betere restaurants.
Met reisorganisaties Eigen-Wijze Reizen en SNP Natuurreizen kun je prachtig wandelen op Corsica. Ook TUI Reizen organiseert vakanties naar Corsica, al zijn dit geen wandelreizen maar Cruises, Kampeervakanties et cetera. Ook een goede manier om Corsica te ontdekken.
Een barretje is blijkt al vroeg open voor koffie, en de epicerie volgt om 8:15. Tegen die tijd staat er al een flink aantal mensen te wachten en er ontstaat een stormloop op de verse baguettes, pains au chocolat en croissants. Wees er dus op tijd bij 😉
Vanaf het strand loop je heuveltop het dorpje in. De witte Genuese toren is helaas niet te bezoeken; de weg er naar toe is privé. Misschien is de toeristen-trekkende toren stiekem wel van papier-marché, wie zal het zeggen!
Je blijft lange tijd stijgen, met af en toe een geweldig uitzicht op het Girolata dat je net verlaten hebt. Op een gegeven moment ga je een hoek om en verdwijnen het dorpje en haven definitief uit het zicht.
Op een rotshelling raak ik even het pad kwijt. Vreemd, want dacht wel markeringen gevolgd te hebben. Ik blijk vijftig meter te laag te zitten. Op dit soort momenten ben ik heel blij met PocketEarth. Dan loop je zo weer naar het pad toe, in plaats van na te moeten gaan waar je vandaan kwam en vervolgens de juiste route te moeten nemen.
Vandaag gaat mijn wandeling naar Galeria. Dit is gewoon 1 dagetappe van 6 uur. Tussen Girolata en Galeria zijn geen voorzieningen of plekken waar je water kunt krijgen.
Aan het einde van de klim zie je Galeria al liggen. Je daalt door een bos, en na een tijdje langs een stroompje dat eindigt in Lac de Calca. Dit klinkt mooier dan het is. Het is makkelijk lopen hier en de kilometers schieten lekker op. Het is behoudens een paar steile stukken in de eerste helft een makkelijke etappe.
Ik ben dus vroeg in Galeria, wat me niet slecht uitkomt want dit stadje ligt aan zee. De camping ligt niet ver van het strand af, dus ik maak er een halve stranddag van. De camping van Galeria is Camping Ideal. De camping heeft wat verouderd sanitair en het is er droog en stoffig, maar voor een tientje en 1 nacht weer prima.
Galeria heeft 2 supermarkten, enkele cafes en restaurants, meerdere hotels en een bakker. Er lijkt ook een Gîte d’étape te zijn, Gîte Marine Galéria. Deze zit op hetzelfde adres als de camping, dus het is mij wat onduidelijk hoe dit zit. Misschien kun je in het hoofdgebouw overnachten.
Een voordeel van tegen de standaardrichting in lopen is dat je bij tegemoetkomende lopers kunt informeren naar de beschikbaarheid en kwaliteit van slaapplekken, winkels et cetera. Zo had ik al gehoord dat de camping in Galeria niet al te best zou zijn.
Vandaag ben ik extra vroeg opgestaan, want er wacht weer een dubbele dagetappe. De bakker, vlak naast de camping is gelukkig al om 7:00 open. Bij de bakker op het terras zitten twee Duitse hikers die ik ook al op de camping had zien staan. Ik maak een praatje; zij lopen de Mare e Monti in de gewone gangbare richting. Gelijk even geïnformeerd naar de slaapmogelijkheden en opties voor het eten in Bonifatu. Was ‘sehr schön’ daar.
De dagetappe van vandaag is eigenlijk Galeria – Tuarelli. Ik wil ook nog van Tuarelli naar Bonifatu lopen. De etappe van vandaag naar Tuarelli is namelijk vrij eenvoudig, en redelijk kort. Je hoort wel een autoweg gedurende een deel van de etappe. Dat ben ik niet gewend 🙂 Halverwege naar Tuarelli zit een restaurant/snackbar en een pizzeria. Deze staan niet in de gids.
Hierna loop je zelfs 1.5 km over diezelfde autoweg. Er is gelukkig weinig autoverkeer. Even verderop ga je via een oude brug weer een echt wandelpad op. Je loopt langere tijd over een rotspad langs de rivier. Prima plekjes om even te badderen; dat zag ik dan ook diverse (dag)wandelaars doen.
Ik maakte een korte stop bij de gîte d’etape l’Alzelli in Tuarelli, die er overigens erg leuk uit ziet. De Google reviews zijn niet al te best, en je kunt er geloof ik ook niet (meer) eten. Even uitzoeken dus als je hier wilt overnachten.
De gîte ligt aan het riviertje (piscine naturelles noemen ze het). Ik ben er om 11:30, en kan helaas pas vanaf 12:00 iets te drinken bestellen. Een leeg terras dus, maar ik kan mooi mijn powerbank even opladen. Om 12:10 houd ik het voor gezien, want er is niemand op komen dagen. Je kunt hier ook kamperen. Het ziet er hier dermate mooi en rustgevend uit dat ik overweeg hier al te stoppen. Maar dan is het wel een erg korte etappe vandaag.
Hoe zwaar is de Mare a Monti? Dit hangt van van veel factoren af. Loop je 1 of 2 etappes per dag, hoeveel gewicht draag je mee, hoe ervaren ben je, hoe is het weer et cetera. Het pad is nooit lang heel steil. Wat lastiger zijn de soms zanderige paden en de delen met losliggende stenen. Soms loop je over rotsige paden met onverwacht losliggende stenen. Ik heb weinig mijn handen moeten gebruiken om te ‘klauteren’. Ik kan me voorstellen dat het met/na regen veel lastiger lopen is. En je moet voldoende water meenemen.
De weg naar Bonifatu is voornamelijk een bospad langs een berghelling. Na Tuarelli stijg je een tijdje flink, maar daarna wordt het veel minder steil en dikwijls vlak. Door de begroeiing en het ontbreken van zee zijn de uitzichten vandaag een stuk minder spectaculair. Ook is het zowaar bewolkt, wat het wandelen wel eenvoudiger maakt. Het is namelijk wat koeler. Dit zijn de eerste dichte wolken die ik in twee weken wandelen op Corsica heb gezien.
Na een aantal kilometers wordt het wat pittiger stijgen. Vervolgens krijg je een hele lange ‘haarspeld-afdaling’ door een bos vol met varens. Op de app verkijk je je hierdoor op de afstand. Die haarspelden zie je in PocketEarth alleen als je inzoomt en dan blijkt de af te leggen afstand een flinks stuk groter.
Ik hoor het al een tijdje rommelen in de verte: onweer. Ook dit heb ik niet eerder gehad de afgelopen weken. De regenkleding is mijn backpack zelfs nog niet uit geweest.
Ineens gaat het los; de regen komt met bakken uit de lucht. De rotsige afdaling verandert binnen een minuut in een kleine rivier. De haarspelden-afdaling is eigenlijk een grote rotsige geul, die nu vol is gelopen met snel stromend water.
Het looptempo gaat nu drastisch omlaag, want je moet half naast het pad lopen om het water te ontwijken. Daarbij zijn de stenen binnen een mum van tijd spiegelglad geworden door de regen. Ik ben net te laat met mijn regenkleding aandoen (wees voorbereid) en mijn telefoon ontgrendelt niet meer omdat alles nat is. Wat is dat ding toch waardeloos in de stromende regen. Ik weet dat de refuge niet ver meer kan zijn, maar kan het niet checken.
Langs het pad kom ik nog langs een bijzonder punt: een plek waar wandelaars tientallen torentjes van stenen hebben gemaakt. Het komt erg Blair Witch-achtig over; helaas kan ik geen foto maken.
Drie kwartier later dan verwacht kom ik drijfnat aan bij de gîte Auberge de la Forêt. De waterdichtheid van een regenjack is toch ook maar relatief. Galeria – Bonifatu is een pittige wandeling, lang met veel stijgen en dalen. Ook zonder regen. Doe dit alleen als je zeker weet dat je twee etappes haalt.
Slaapplek en demi-pension (avondeten en ontbijt) is bij Auberge de la Forê 46 euro. Dit was bij een andere gîte eerder ook al het geval, dus wellicht is dit een soort standaard prijs. Het eten is ook weer om 19:00 en het ontbijt om 7:30, en dat was in Cartalavonu ook het geval. Het complex in het Forêt de Bonifatu bestaat uit diverse kleine hutjes, gelegen tegen een beboste helling. Ik deel een hutje waar 4 stapelbedden in staan met een Frans echtpaar. Zij combineren de Mare e Monti met de Mare a Mare Nord.
Na een warme douche ben ik weer lekker droog en opgewarmd. Vlak voor het diner echter komt de bediening naar me toe met ‘slecht nieuws’. Men mag morgen de bergen niet in van de lokale autoriteiten. Het is dichtgegooid, ze weten niet precies waarom maar meestal is het wegens gevaar voor bosbranden en/of sterke wind. Er staan ook ‘boswachters’ bij de ingangen om hikers tegen te houden, naar verluidt.
Balen! Ik kan dus niet naar het eindpunt/startpunt Calenzana lopen. Wel mag ik via de autoweg; dan maar naar Calvi lopen over deze weg. Een dag extra hier blijven is niks. Daarbij zijn er geen garanties dat de trails overmorgen wel weer opengaan. Wie zal het zeggen.
In de ochtend is het even schakelen. Ik vind het jammer dat ik de laatste etappe niet kan doen. Ik had me wel op verheugd op Calenzana, ook al omdat dit het startpunt van de GR20 is. Het leek me leuk het stadje alvast te verkennen voor over 1 a 2 jaar, wanneer ik hopelijk de GR20 ga lopen. Maar goed, de trails waren inderdaad afgezet en je schijnt een flinke boete te kunnen krijgen. Daarbij, als men het ’te gevaarlijk’ vindt, dan is het dat misschien ook.
Naderhand kreeg ik te horen dat het ging om te sterke wind. Deze stak pas in de middag op, dus ik had makkelijk in de ochtend naar Calenzana kunnen lopen.
Vanaf de gîte loop je een ruime kilometer over de autoweg. Voor de trail naar Calenzana ga je op een gegeven moment rechts het wandelpad op. Ik bleef dus, braaf als ik ben, de autoweg maar volgen tot Calvi.
Na een uur lopen kreeg zelfs een lift aangeboden, maar ik vind dat ik nog een stuk moet lopen. Misschien dat ik een heel eind verderop voor Calvi, daar waar de weg groter en drukker wordt wel een lift accepteer. Die weg wordt inderdaad drukker. Na niet al te lang naast deze weg te hebben gelopen wordt er achter me getoeterd en een dame gebaart dat ik in moet stappen.
Zo eindigt mijn Mare e Monti wandelreis. De dame brengt me naar het centrum Calvi en wijst me onderweg aan waar de campings zijn. Bedankt voor het lezen en heel veel plezier als je zelf een van deze tochten gaat wandelen op Corsica! Als je vragen hebt, schroom niet contact op te nemen.
Wil je wandelen op Corsica maar zijn hikes van 3 en meer dagen je wat te veel van het goede? Er zijn diverse mooie dagwandelingen op dit eiland:
Zin gekregen in wandelen op Corsica, maar dan wel met alle slaapadressen, routes en ontbijt/diner vooraf gereserveerd en geregeld? Ik zet nog 1x een aantal reisorganisaties voor wandelvakanties op Corsica voor je op een rijtje. Heb je een nuttige aanvulling? Neem dan even contact met me op.
Bedankt voor het lezen en veel plezier op Corsica, mocht je er inderdaad gaan hiken. Als je tips of aanvullingen hebt kun je onderaan deze pagina een reactie achterlaten. Ik ben natuurlijk ook benieuwd naar jouw ervaringen.
Wandelen op Corsica is me uitstekend bevallen, en ik hoop binnen twee jaar ook de GR20 te gaan doen. Uiteraard volgt hier dan een verslag van deze wandelvakantie!
xxxx Hiken x Trekking x Expedities x Wandelen x Onze Zuiderburen noemen wandelen trouwens 'stappen' en hardlopen noemen zij voor het...
De kortste volwaardige Camino naar Santiago! Ik liep de Camino Ingles vanaf Ferrol in 4 dagen; als je via een reisorganisatie boekt maak je minder lange dagafs...
