Wandelen is de meest toegankelijke manier om een landschap echt te beleven. Maar een wandelvakantie is er in allerlei vormen: van licht en comfortabel tot uitdagend en intensief. Het verschil zit niet alleen in het aantal kilometers of hoogtemeters, maar ook in de vorm van reizen, de mate van zelfstandigheid en het type beleving dat je zoekt. Er zijn veel verschillende soorten wandelvakanties; onderstaand overzicht helpt je ontdekken welke wandelvakantie bij jouw manier van reizen past.
Een van de meest ontspannen vormen van wandelvakantie: je verblijft op één locatie en maakt van daaruit verschillende dagtochten. Ideaal voor wie comfort en rust belangrijk vindt, of graag na het wandelen terugkeert naar een vertrouwde plek. Denk aan dagwandelingen vanuit een natuurhuisje, of vanuit een lekker hotel in de Alpen.
Populaire bestemmingen voor een standplaats wandelvakantie zijn onder andere de Dolomieten en Zuid-Tirol in Italië, de Allgäuer en Berchtesgadener Alpen in Zuid-Duitsland, en klassieke wandelregio’s in Oostenrijk zoals Tirol en het Salzburgerland. Ook het Portugese eiland Madeira is geliefd, net als de ruige natuur van La Palma.
Dichter bij huis zijn de Vogezen in Frankrijk een uitstekende keuze. Verder winnen Umbrië, Andalusië en zelfs Slovenië aan populariteit, dankzij hun combinatie van cultuur, natuur en goed gemarkeerde routes – perfect voor wie graag elke dag vanuit één fijne uitvalsbasis op pad gaat. Liever nog dichter bij huis wandelen? Kies dan voor een wandelarrangement in Nederland.
Voor wie kwaliteit en comfort zoekt: denk aan wandelen in combinatie met bijzondere accommodaties, wellnessfaciliteiten en verfijnde diners. De wandelingen zijn vaak korter, met meer tijd voor ontspanning en genieten van de omgeving.
Populaire regio’s zijn onder meer de Dolomieten, het gebied rond Meran tot aan het Gardameer, en de Zwitserse Alpen, waar verfijnde hotels en ontspannen dagwandelingen hand in hand gaan. Ook de Silvretta-regio in Oostenrijk staat bekend om haar luxe groepswandelreizen met hoogwaardige accommodaties. Verder bieden de Azoren en delen van Zuid-Frankrijk mogelijkheden om te wandelen in stijl, met veel aandacht voor sfeer, rust en kwaliteit – zonder concessies aan natuurbeleving.
Anders dan bij een standplaats-wandelvakantie wandel je van plek naar plek, terwijl je bagage vooruit wordt gebracht. Deze vorm biedt het beste van twee werelden: de vrijheid van trekken zonder het gedoe van een zware rugzak. Populair in onder meer Frankrijk, Spanje en Oostenrijk, maar ook in ons eigen Nederland. Je bent niet gebonden aan wat je in een backpack kwijt kunt; koffers kunnen gewoon mee. Let op: reisorganisaties stellen soms wel eisen aan het maximale gewicht en vooral de grootte van je koffers. Er moet vaak namelijk voor meer wandelaars bange vervoerd worden.
Wandelen met een extra dimensie. Voorbeelden zijn:
Speciaal voor natuurliefhebbers: wandelen in stilte, op zoek naar vogels en ander wild. Vaak met gids, verrekijker en veel aandacht voor het ecosysteem. Vogelreizen combineren wandelen met het gericht spotten van vogels, vaak onder begeleiding van een natuurgids. In Nederland zijn gebieden als de Oostvaardersplassen, Texel, Lauwersmeer en de Biesbosch populair.
Buiten Nederland trekken vogelliefhebbers naar Extremadura in Spanje, de Donaudelta in Roemenië, en moerasgebieden in Polen en Hongarije. Ook de kust van Engeland, met zijn kliffen vol broedende zeevogels zoals papegaaiduikers en sterns, is geliefd. Tijdens deze wandelingen staat natuurbeleving centraal, met oog voor detail, geluid en beweging.
Natuursafari’s te voet zijn begeleide wandelingen door wildparken, waarbij je op zoek gaat naar groot en klein wild zonder tussenkomst van een voertuig. Deze manier van reizen is intens, zintuiglijk en altijd onder leiding van ervaren rangers.
Populaire bestemmingen zijn het South Luangwa National Park in Zambia, bakermat van de walking safari, en Mana Pools in Zimbabwe, waar je langs rivieroevers en door bosgebieden wandelt. In Oeganda en Rwanda zijn gorillatrekkings in het regenwoud een unieke beleving. Ook in Zuid-Afrika, Namibië, Botswana, Tanzania en delen van Madagaskar worden wandeltochten georganiseerd waarbij je dieren van dichtbij kunt observeren, met veel aandacht voor sporen, gedrag en ecosystemen.
Ideaal voor wie cultuur en beweging wil combineren. Denk aan wandelen door steden als Porto, Lissabon of Rome, met focus op architectuur, geschiedenis en gastronomie. In Toscane kun je diverse culturele steden aan elkaar verbinden.
Kindvriendelijke routes met korte afstanden en leuke stops onderweg. Vaak met spelelementen, dieren onderweg of educatieve thema’s. Perfect om jonge kinderen kennis te laten maken met wandelen. Zo zijn er huttentochten voor gezinnen met kinderen. Populaire bestemmingen zijn verder de Franse Alpen (zoals de Vallée des Belleville), de Cinque Terre in Italië en de Picos de Europa in Spanje. Ook in Nederland zijn gebieden als de Sallandse Heuvelrug en de Klompenpaden geschikt voor gezinnen, met afwisselende natuur en kindvriendelijke voorzieningen.
Een van de meest bijzondere soorten wandelvakanties is de wandelvakantie met ezel of ander dier dat de bagage draagt. Een charmante, ontspannen manier van wandelen, vooral populair bij gezinnen. In Nederland niet zo bekend. Je wandelt op het tempo van het dier, bagage wordt gedragen, en routes vind je onder meer in Zuid-Frankrijk, Toscane, Corsica of Calabrië.
Spirituele of historische routes zoals de Camino de Santiago, de Via Francigena of het Pieterpad. Het gaat hier vaak om de combinatie van wandelen, bezinning en ontmoeting. De bekendste is de Camino de Santiago in Spanje, die jaarlijks duizenden pelgrims trekt. Ook de historische Via Francigena, van Canterbury naar Rome, wint aan populariteit. In het noorden van Europa voert het Olavspad pelgrims van Oslo naar Trondheim, dwars door de Noorse natuur en langs kerken, pelgrimscentra en fjorden.
En wie verder wil kijken, vindt in Japan de bijzondere Shikoku-pelgrimsroute: een rondtocht van ongeveer 1 200 kilometer langs 88 Boeddhistische tempels, die fysieke inspanning koppelt aan innerlijke verdieping. Lees meer over pelgrimsreizen.
Intensievere tochten met aanzienlijke hoogteverschillen. Geschikt voor wie van klimmen en dalen houdt, vaak in alpiene landschappen en met adembenemende uitzichten.
Met sneeuwschoenen door een wit landschap trekken, bijvoorbeeld in de Alpen of Scandinavië. Vaak onder begeleiding van een gids, in kleine groepen. In de Zwitserse en Oostenrijkse Alpen vind je routes langs bergmeren, bossen en verlaten bergdorpen, ver van de drukte van de pistes. In Scandinavië zijn vooral Noorwegen, Zweeds Lapland en Fins Lapland geliefd, met tochten over bevroren meren en door uitgestrekte toendra. Het tempo ligt laag, de beleving is groot — ideaal voor wie rust, natuur en avontuur wil combineren. Lees meer over sneeuwschoenwandelen.
Van hut naar hut door bergachtig terrein, met een lichte rugzak. Overnachtingen in eenvoudige berghutten, soms met gedeelde slaapruimtes. Ze zijn een klassieker onder bergliefhebbers. Populaire routes zijn de Tour du Mont Blanc (Frankrijk, Italië, Zwitserland), de Alta Via 1 en 2 in de Dolomieten (Italië), en de Slovense Mountain Trail door de Julische Alpen. Ook het Stubai Höhenweg in Tirol (Oostenrijk) en de Laugavegur Trail op IJsland bieden onvergetelijke huttentochtervaringen. In Scandinavië is de Kungsleden een bekende huttenroute door de Zweedse wildernis. Lees meer over huttentochten en reisorganisaties die ze aanbieden.
Mijn persoonlijke (en tijdrovende) favoriet: de thru-hike! Langeafstandswandelingen zoals de GR5, Via Alpina, de GR20 (aanrader!) of Pacific Crest Trail. Vaak zelfstandig en over meerdere weken of maanden, met een duidelijk begin- en eindpunt. Dikwijls gelopen met tentje en kookspullen, maar bij veel thru-hikes kun je ook gebruik maken van accomodaties.
Voor de ervaren wandelaar: meerdaagse tochten in ongerepte natuur, vaak met tent, voedselvoorraden en eventueel gids. Denk aan Lapland, IJsland of de Himalaya. Oceanwide Expeditions heeft toffe expedities; ik had een interview met hen voor wandel-vakanties.nl.
Ook wat betreft je reisgezelschap kunnen we verschillende soorten wandelvakanties onderscheiden. Grofweg zijn dit de volgende 3:
Je wandelt zelfstandig in je eigen tempo, met of zonder medereiziger (behalve dan je reisgenoot). Ideaal voor wie van rust, vrijheid en flexibiliteit houdt. De meeste reisorganisaties voorzien je van routeboekjes, gps en bagagevervoer.
Je wandelt samen met anderen, onder begeleiding van een ervaren gids. Alles is geregeld, van routes tot overnachtingen. Gezelligheid en gemak staan centraal. Op deze pagina vind je meer informatie over groepswandelreizen.
Speciaal voor solo-reizigers die graag in gezelschap wandelen. De groep bestaat uit andere alleenreizenden, vaak met ruimte voor sociale activiteiten na het wandelen. Bekende bestemmingen van single wandelreizen zijn onder andere Madeira en de Azoren. Ook geliefd zijn de Griekse eilanden zoals Kefalonia en Ithaca, de Canarische Eilanden zoals La Gomera, en de kustgebieden in Kroatië.
Wie zich oriënteert op een wandelvakantie, merkt al snel hoeveel mogelijkheden er zijn. Hopelijk geeft dit overzicht van de verschillende soorten wandelvakanties je wat meer grip op wat er allemaal kan – en vooral: wat bij je past. Of je nu met kinderen op pad wilt, in stilte wilt lopen, of juist nieuwe mensen wilt ontmoeten, er is altijd wel een vorm die aansluit bij hoe jij graag wandelt. Mocht ik wandelvakantie-vormen vergeten zijn zal ik dit artikel nog aanvullen wanneer deze me te binnen schieten.
Wandelen is de meest toegankelijke manier om een landschap echt te beleven. Maar een wandelvakantie is er in allerlei vormen: van licht en comfortabel tot uitd...
Op wandel-vakanties.nl laat ik graag de reis-ondernemers áchter de diverse reisorganisaties aan het woord. Als achtste in deze serie van interviews ...